CHƯƠNG 22
uoVadis - Tác Giả: Henryk Sienkievich
Mãi...
...tới lúc vào đến hiên, Vinixius mới hiểu hết toàn bộ khó khăn trong hành động của chàng. Đó là một ngôi nhà khá lớn, nhiều tầng, một trong hàng nghìn ngôi nhà được người ta xây dựng ở Roma để kiếm lợi bằng cách cho thuê buồng, song thông thường được xây vội vã và tạm bợ đến nỗi không năm nào không có vài ngôi nhà như thế đổ sụp xuống đầu những người ở trọ. Đó quả thực là một cái tổ ong, quá cao và quá hẹp, đầy các phòng và những phòng xép trong đó sống chen chúc đám dân vừa nghèo khổ vừa quá đông đúc. Trong một thành phố mà nhiều phố không có tên gọi, những ngôi nhà như thế không hề có số thứ tự, những người chủ giao việc thu tiền nhà cho bọn nô lệ, còn bọn chúng lại không có nghĩa vụ phải báo tên tuổi những người sinh sống trong nhà cho chính quyền thành phố, nên thường khi, chúng cũng chẳng biết tên họ nữa. Trong một ngôi nhà như thế, có hỏi thăm về một ai cũng thật khó khăn, nhất là khi bên cổng không có người gác.
Đi qua hàng hiên dài giống như một hành lang, Vinixius và Kroton lọt vào một sân trong chật hẹp, bốn phía đều là nhà, cái sân là một loại chính sảnh thông thiên chung cho toàn bộ ngôi nhà, cũng có một đài phun nước ở giữa, phun nước lên cái đĩa bằng đá xây sát mặt đất. Trên các bức tường là những cầu thang xây bên ngoài nhà chạy lên cao, một phần bằng đá, một phần bằng gỗ, còn những ngăn khác ngăn cách với cái sân chỉ bởi những tấm rèm che bằng len, phần lớn đã cũ kỹ, rách nát hoặc ố bẩn.
Hãy còn sớm quá nên trên sân không một bóng người. Hẳn là trong nhà mọi người hãy đang ngủ, trừ những người mới từ Oxtrianum quay về.
- Ta làm gì đây, thưa ngài? - Kroton hỏi và dừng lại.
- Ta hãy chờ ở đây đã, có thể sẽ có ai đó ra - Vinixius đáp - Đừng để cho người ta trông thấy chúng ta trong sân.
Song đồng thời chàng cũng nghĩ thầm rằng lời khuyên của lão Khilon quả là thực tế. Giá có trong tay vài chục nô lệ, hẳn chàng đã cho vây chặt cổng ra vào - đó có lẽ là lối ra vào duy nhất - và lùng sục tất cả các phòng, còn giờ đây, chàng cần phải sục đúng ngay vào phòng Ligia, nếu không những người Thiên chúa giáo - mà chắc trong ngôi nhà này không thiếu gì - có thể đánh động cho nàng biết rằng người ta đang đi tìm nàng. Vì vậy dò hỏi những người lạ cũng không phải là việc an toàn. Vinixius thoáng nghĩ xem có nên quay về lấy theo bọn nô lệ hay chăng, thì bỗng từ dưới bức rèm che căn hộ phía xa có một người tay cầm rổ bước ra, tiến lại gần vòi phun.
Thoạt nhìn, chàng trai đã nhận ra ngay bác Urxux.
- Chính tên Ligi đấy!, - Vinixius thì thầm
- Tôi có cần phải bẻ gãy xương nó ngay lập tức không?
- Khoan đã!
Bác Urxux không nhìn thấy họ vì họ đang đứng trong bóng tối của hàng hiên, bác bình thản rửa rau đựng đầy trong cái rổ. Chắc là sau cả đêm thức tại nghĩa địa, bác muốn sửa soạn bữa tối cho cả bọn. Sau khi xong việc, bác cầm cái rổ ướt nước và biến mất sau tấm rèm che. Kroton và Vinixius bám theo bác vì nghĩ rằng sẽ vào đúng ngay phòng của Ligia.
Vì vậy họ vô cùng ngạc nhiên khi thấy rằng đằng sau tấm rèm che ngăn cách với sân trong kia không phải một căn phòng mà là một hành lang mờ tối thứ hai nữa, cuối hành lang trông rõ một mảnh vườn nhỏ có vài cây trắc bá, vài bụi sim thơm và một gian nhà nhỏ dựa vào tường sau kín bưng của một ngôi nhà bằng đá khác.
Cả hai hiểu ngay rằng đó là một điều thuận lợi cho họ. Trên sân chung, dân trong nhà có thể tập trung cả lại, còn ngôi nhà nhỏ này đứng tách biệt, nên họ hành động được dễ dàng hơn. Nhanh chóng hạ thủ những người bảo vệ, nói đúng hơn là bác Urxux, rồi nhanh chóng mang theo nàng Ligia bị bắt cóc chạy ra phố, ra bến đò thì họ có thể an tâm rồi. Hẳn sẽ không kẻ nào dám can thiệp vào, mà giá như có kẻ nào can thiệp, thì họ sẽ bảo rằng đây là một con tin của Hoàng đế bỏ trốn, cùng lắm thì Vinixius sẽ cầu viện bọn vigin và báo cho bọn chúng biết.
Bác Urxux sắp bước vào ngôi nhà nhỏ thì tiếng bước chân sột soạt khiến bác chú ý, bác bèn dừng lại, và khi trông thấy hai người, bác đặt cái rổ xuống mặt lan can rồi quay lại phía họ:
- Các ông tìm gì ở đây? - Bác hỏi
- Tìm mày đấy - Vinixius đáp
Rồi quay lại phía Kroton, chàng gọi bằng một giọng gấp gáp nhưng nén lại:
- Giết!
Như một con hổ, Kroton lao tới, và chỉ trong chớp mắt, trước khi người đàn ông Ligi kịp định thần hoặc nhận ra kẻ thù, y đã tóm chặt bác trong đôi cánh tay bằng thép của mình.
Vinixius quá tin tưởng vào sức lực siêu nhân của y nên không cần chờ cuộc đấu kết thúc, chàng vượt qua hai người, lao về phía cửa ra vào của ngôi nhà, đẩy nó bật ra và lao vào gian nhà hơi tối song có ánh lửa đang cháy trong lò chiếu sáng. Ánh lửa chiếu thẳng vào khuôn mặt Ligia. Còn người thứ hai ngồi bên đống lửa chính là ông cụ già đi cùng với cô gái và bác Urxux trên đường từ Oxtrianum quay về.
Vinixius lao vào bất thần đến nỗi trước khi Ligia kịp nhận ra chàng thì chàng đã ôm ngang lưng nàng, nhấc bổng lên và lại lao ra phía cửa. Cụ già kịp chắn ngang đường chàng, nhưng một cánh tay chàng đã ghì chặt thiếu nữ vào ngực, còn tay kia được tự do liền gạt ngã cụ. Cái mũ choàng tụt ra khỏi đầu chàng, trông thấy bộ mặt quen thuộc đối với nàng, bộ mặt kinh hoàng đối với nàng vào giây phút này, vì quá hoảng hốt máu như dừng lại trong người Ligia, tiếng nàng tắc nghẹn trong cổ họng. Nàng muốn kêu cứu song không kêu nổi. Nàng muốn tóm lấy khung cửa để giằng lại nhưng vô hiệu. Những ngón tay nàng trượt dài trên mặt đá và hẳn nàng đã ngất đi, nếu như không có một cảnh tượng kinh khủng đập vào mắt nàng khi Vinixius ôm nàng lao ra ngoài vườn.
Bác Urxux đang ghì trong hai tay một người nào đó, y hoàn toàn gập người ra phía sau lưng, đầu ngửa ra, mồm đầy máu. Nhìn thấy họ, bác giáng một quả đấm nữa vào đầu y, rồi trong nháy mắt, như một con thú dữ sổng chuồng, bác nhảy vọt tới bên Vinixius.
“Chết rồi!” - Chàng quý tộc trẻ tuổi thoáng nghĩ.
Rồi sau đó chàng nghe tiếng kêu của Ligia như qua một giấc mơ: “đừng giết!”, tiếp đó chàng cảm thấy có cái gì nhanh như chớp tháo tung hai cánh tay chàng đang ôm cô gái, mặt đất quay cuồng trước chàng và ánh ngày vụt tắt trong đôi mắt chàng.
….
Lão Khilon vẫn nấp sau góc phố chờ xem chuyện gì sẽ xảy ra, và trong lòng lão nỗi sợ hãi vẫn đang đấu tranh với sự tò mò. Lão nghĩ rằng, nếu như họ bắt cóc được Ligia thì việc có mặt bên Vinixius là điều tốt. Lão không còn sợ Urxux nữa vì tin chắc rằng Kroton sẽ giết chết bác ta. Ngược lại, lão tính rằng, nếu như trên đường phố mà cho tới lúc này vẫn vắng người lại trở nên nhộn nhạo, nếu như dân Thiên chúa hay bất cứ bọn người nào khác muốn chống lại Vinixius, thì lão sẽ nói với họ như một vị đại diện của chính quyền, như một người thi hành ý muốn của Hoàng đế, và trong trường hợp cần kíp lắm lão mới gọi đám vigin đến giúp chàng quý tộc trẻ tuổi chống lại bọn vô lại đường phố, và chuyện ấy hẳn sẽ cho phép lão được bỏ vào túi lão thêm những món tiền ân thưởng mới. Trong lòng, lão vẫn cứ nghĩ rằng Vinixius đã hành động thiếu thận trọng, song trông đợi vào cái sức mạnh khủng khiếp của Kroton, lão đồ rằng có thể họ sẽ thành công. “Cùng lắm, chính ngài hộ dân quan sẽ bế cô gái đi, còn Kroton chặn hậu”. Song với lão, thời gian dường như cứ kéo dài mãi ra, sự im lặng của cái hàng hiên mà lão trông thấy từ xa khiến lão lo lắng.
“Nếu họ không tìm được đúng nơi cô ả trốn mà lại gây ồn ào thì thể nào cũng đánh động tới cô nàng”
Và ý nghĩ ấy cũng không khiến lão phiền lòng, lão hiểu rằng khi ấy lão lại trở nên cần thiết cho Vinixius và lão lại có thể biết cách bóp nặn của chàng một số lớn những đồng xextecxi.
“Dù bọn họ có làm gì đi nữa - lão tự nhủ - thì cũng là làm cho ta, dù chẳng có ai nghĩ ra điều ấy… Lạy các thần, lạy các thần, chỉ cần cho phép tôi… “
Đột nhiên lão ngắt đoạn nữa chừng, bởi lão thấy hình như có cái gì ló ra khỏi hàng hiên, lão bèn nép thật sát vào tường dõi nhìn, nín thở.
Lão quả không nhầm, vì từ hàng hiên có đầu ai đó ngó ra và bắt đầu ngó quanh.
Lát sau nó lại biến mất.
“Đó hẳn là Vinixius hoặc Kroton - lão Khilon nghĩ thầm, - nhưng nếu đã bắt cóc được cô gái thì tại sao cô ả không kêu toáng lên, tại sao bọn họ lại phải dòm chừng ra phố? Dù sao thì họ cũng sẽ phải chạm trán với mọi người vì trước khi họ về tới được Karyny thì trong thành đã nhộn nhịp lên rồi kia mà? Vậy là cái gì? Lạy tất cả các thần linh bất tử!… “
Bỗng những sợi tóc còn sót lại trên đầu lão dựng cả lên.
Trong cửa hiện ra bác Urxux với xác Kroton vắt ngang qua vai, bác trông trước trông sau một lần nữa trước khi chạy dọc theo cái phố vắng ngắt dẫn ra sông.
Lão Khilon dán chặt mình vào tường gần dẹt như một miếng vữa trát tường.
“Mình sẽ chết mất nếu hắn trông thấy mình” - lão nghĩ thầm.
Nhưng bác Urxux chạy nhanh vượt qua góc phố và khuất ngay sau ngôi nhà tiếp đó. Lão Khilon không chờ đợi lâu la gì thêm nữa liền ù té chạy vào cái phố ngang, răng đánh lập cập vì kinh hoàng.
“Nếu khi quay trở lại hắn trông thấy mình từ xa, hắn sẽ chạy theo và giết mình mất, - lão tự nhủ - Hãy cứu lấy tôi, hỡi thần Zeux, hãy cứu tôi, hỡi thần Apolon, hãy cứu tôi, hỡi thần Hermex, cứu tôi với, hỡi Đức Chúa của những người Thiên chúa! Tôi sẽ rời bỏ Roma, quay trở về Mezembria, nhưng xin hãy cứu tôi thoát khỏi tay con quỷ này”.
Đối với lão, vào giây phút này, người đàn ông Ligi đã giết Kroton quả là một sinh linh siêu phàm. Vừa chạy trốn, lão vừa nghĩ rằng đó rất có thể là một vị thần linh đội lốt một kẻ dã man. Vào giây phút này, lão tin vào tất cả thần thánh trên đời và tất cả mọi huyền thoại mà thường ngày lão vẫn chế giễu. Ý nghĩ chính Đức Chúa của người Thiên chúa giáo đã giết chết Kroton lướt qua đầu óc lão và tóc lão lại dựng ngược lên khi nghĩ rằng lão đã dám đùa với một sức mạnh khủng khiếp như thế.
Mãi tới khi vượt qua mấy phố hẻm và trông thấy những người thợ nào đó từ xa đang đi ngược đến, lão mới bình tĩnh lại đôi chút. Ngực lão đã hụt hơi, lão bèn ngồi xuống ngưỡng cửa của một ngôi nhà và dùng góc áo choàng lau cái trán đẫm mồ hôi.
“Mình già rồi, mình cần được yên tĩnh” - lão nói.
Những người đi ngược chiều lại phía lão đã rẽ sang một phố ngang nào đó, lão còn lại mỗi mình. Thành phố hãy còn đang ngủ yên. Về buổi sáng sớm chính trong những khu phố giàu nhất nhộn nhịp hơn, vì đám nô lệ của những gia đình giàu có phải thức dậy sớm, còn ở những khu phố của đám dân tự do sống bám vào nhà nước, nghĩa là đám dân vô nghề nghiệp, thì người ta dậy khá muộn, nhất là về mùa đông. Sau khi ngồi hồi lâu trên ngưỡng cửa, lão Khilon thấy thấm lạnh, lão bèn đứng dậy, và sau khi chắc mẩm mình đã không đánh rơi mất túi tiền nhận được của Vinixius lão bèn chậm rãi đi về phía sông.
“Có thể mình sẽ thấy xác Kroton đâu đó cũng nên - lão tự nhủ. - Lạy các thần! Thằng cha người Ligi, nếu là người thật, thì trong vòng một năm hắn có thể kiếm ra hàng triệu xextecxi, nếu như hắn đã bóp chết tươi Kroton như một con chó ranh, thử hỏi ai còn chống nổi được nữa? Mỗi cuộc đấu trên võ đài người ta có thể trả cho hắn một số vàng bằng trọng lượng của hắn. Hắn canh giữ cô gái này còn giỏi hơn con chó ba đầu Xerbee canh giữ địa ngục, nhưng cầu cho địa ngục nuốt chửng cả hắn ta đi! Mình không muốn đụng độ với hắn! Xương lắm. Nhưng biết làm gì bây giờ? Việc kinh khủng đã xảy ra rồi. Nếu như một tay như Kroton mà còn bị hắn bẻ gẫy xương, thì chắc linh hồn Vinixius cũng đang lởn vởn trên cái nhà đáng nguyền rủa kia chờ ngày an táng. Lạy thần Kaxtor! Chàng là một quý tộc bạn của hoàng thượng, họ hàng thân thiết của ngài Petronius, một ông chủ có tiếng trong toàn Roma, một vị hộ dân quan quân sự. Cái chết của chàng không thể trôi qua nhẹ nhàng đối với bọn chúng được đâu… Nhưng nếu như mình tìm tới trại lính cấm vệ hoặc tới bọn vigin thì sao…?”
Đến đây lão im lặng suy nghĩ, nhưng lúc sau lão lại tiếp:
- Thương thay thân ta! Ai dẫn chàng vào ngôi nhà ấy nếu không phải chính ta?… Lũ nô lệ và nô lệ giải phóng của chàng biết rằng ta lui tới nhà chàng nhằm mục đích gì. Sẽ ra sao đây nếu người ta kết luận rằng ta cố tình trỏ cho chàng ngôi nhà mà tại đó chàng phải chết? Dù cho sau này trước toà người ta có hiểu ra là ta không muốn chàng phải chết, thì người ta cũng vẫn cứ kết tội rằng ta là nguyên do của cái chết ấy… Mà chàng lại là một nhà quý tộc, nên dù sao đi nữa ta cũng không tránh khỏi bị kết tội. Nhưng nếu như ta lặng lẽ rời bỏ thành Roma mà trốn đi thật xa thì lại càng khiến cho người ta nghi ngờ ta nhiều hơn mà thôi.
Dù thế này hay thế kia đều dở cả. Vấn đề là chọn cái nào ít dở hơn. Roma là một thành phố khổng lồ, thế mà lão Khilon vẫn cảm thấy chật chội. Bởi vì giá là người khác thì hẳn đã có thể đến gặp thẳng viên chỉ huy bọn vigin kể lại tình đầu, và dù cho hắn có bị ngờ vực điều gì, thì hắn cứ bình thản mà chờ điều tra. Nhưng toàn bộ quá khứ của lão Khilon lại thuộc về loại mà bất cứ một sự quen biết gần gũi nào với viên đô trưởng hoặc với viên chỉ huy vigin cũng đều mang tới những chuyện phiền toái nghiêm trọng vô chừng, đồng thời làm tăng thêm mọi nỗi nghi ngờ mà những vị quan chức ấy có thể có.
Mặt khác nếu chạy trốn thì chỉ càng khiến cho ông Petronius thêm cả quyết khi nghĩ rằng Vinixius bị phản bội và bị giết chết do lão xui khiến. Petronius là người nhiều thế lực, ông có thể ra lệnh cho cảnh sát cả nước, ông sẽ lập tức bằng mọi cách tìm ra thủ phạm, dù hắn có ở tận cùng thế giới đi chăng nữa. Lão Khilon chợt nghĩ, hay là đến thẳng chỗ ông và kể hết cho ông mọi chuyện. Phải! Đó là phương sách tốt nhất, Petronius là người trầm tĩnh và lão Khilon có thể tin rằng ít nhất lão cũng được trình bày cho đến cuối câu chuyện. Là người biết rõ chuyện này từ đầu, Petronius dễ dàng tin vào sự vô tội của lão Khilon hơn là các vị quan trưởng.
Nhưng để đến gặp Petronius cần phải biết chắc chắn chuyện gì đã xảy ra với Vinixius, điều mà lão Khilon không biết. Quả tình lão có trông thấy bác Urxux mang xác Kroton lén đi ra sông, nhưng lão chẳng biết điều gì hơn nữa. Vinixius có thể bị giết chết rồi mà cũng rất có thể chỉ bị thương hay bị bắt mà thôi. Tận lúc này lão Khilon mới nghĩ ra rằng những người Thiên chúa giáo chắc không dám giết chết một con người nhiều thế lực như chàng, một cận thần và một võ quan cao cấp, bởi một hành động như thế rất có thể sẽ khiến cho tất cả bọn họ bị truy nã. Hợp lẽ hơn là họ dùng sức mạnh giữ chàng lại, cho Ligia có thì giờ trốn đi chỗ khác.
Ý nghĩ ấy khiến lão Khilon tràn ngập niềm cổ vũ.
“Nếu như cái con rồng xứ Ligi kia không xé xác chàng ngay lúc đầu, thì hẳn chàng vẫn còn sống, mà nếu còn sống thì chính chàng sẽ làm chứng cho mình, là mình không hề phản bội chàng, khi ấy không những sẽ không có chuyện gì đe doạ mình (Ôi, hỡi thần Hecmex, hãy tính trước hai chú chiên cho con đi nhé!) mà lại có những phương trời mới mở rộng trước mắt mình. Mình chỉ cần báo cho một trong những tên nô lệ giải phóng cần phải tìm ông chủ ở đâu là đủ, còn hắn có muốn tới gặp đô trưởng hay không là việc của hắn, miễn là mình không phải đến gặp… Mình cũng có thể tới gặp Petronius và có thể được lĩnh thưởng nữa kia. Mình đã tìm kiếm Ligia, giờ đây lại tìm Vinixius, rồi sau đó lại đi tìm Ligia… Tuy nhiên trước hết cần phải biết chàng còn sống hay đã bị giết rồi!”
Đến đây lão chợt nghĩ, hay chờ tới đêm lần tới chỗ tên chủ lò bánh Đemax để hỏi dò về Urxux. Song lão vứt bỏ ý nghĩ ấy ngay lập tức. Lão không muốn có chuyện gì dính líu tới Urxux cả. Lão suy đoán một cách có lý, rằng nếu Urxux không giết chết lão Glaukox, thì chắc hẳn bác đã được một người nào đó trong số những người quản đạo cảnh giới trước, người ấy hẳn đã được bác thổ lộ cho biết ý định của mình và bảo cho bác biết, rằng đó là một việc không minh bạch và chắc có một kẻ phản bội nào đó xui bác làm chuyện ấy. Mà nói cho cùng, chỉ cần nghĩ tới Urxux là lão Khilon đã thấy rùng cả mình lên rồi. Ngược lại, lão nghĩ rằng đến đêm sẽ cho lão Enryxius đến ngôi nhà xảy ra sự kiện này thám thính tin tức xem sao. Còn lúc này cần phải ăn uống, tắm rửa và nghỉ ngơi cái đã. Cả đêm không ngủ, con đường tới Oxtrianum và cuộc chạy trốn từ khu Zatybre đã khiến lão mệt quá sức chịu đựng.
Song có một việc vẫn khiến cho lão vui sướng: đó là lão vẫn còn bên mình hai túi tiền, một túi Vinixius đưa cho lão tại nhà và một túi chàng ném cho lão trên đường từ nghĩa địa quay về. Vì cái hoàn cảnh đáng mừng ấy cũng như vì những nỗi xúc động mà lão vừa trải qua, lão quyết định sẽ ăn thật nhiều và uống loại rượu nho ngon hơn thường lệ.
Tới khi các quán rượu nho mở cửa, lão đã thực hiện điều đó quá mức, đến nỗi quên cả chuyện tắm táp. Lão chỉ muốn được đánh một giấc, và vì buồn ngủ, lão yếu đến nỗi khi quay trở về nhà ở khu Xubur, nơi người nô tỳ mà lão mua được bằng tiền của Vinixius đang chờ lão, chân lão cứ bước chuệnh choạng.
Về tới nhà, lão chúi vào cái phòng ngủ tối như hang cáo, lăn ra chiếu và ngủ thiếp đi ngay lập tức.
Mãi đến chiều tối lão mới tỉnh dậy, đúng hơn, người nô tỳ đánh thức lão, bảo lão đứng dậy, vì có ai đó đến tìm gặp lão vì một chuyện cần kíp.
Trong chớp mắt, lão Khilon tỉnh táo định thần ngay lập tức, khoác vội tấm áo choàng có mũ chụp lên người, và sau khi ra lệnh cho người nô tỳ dịch ra một bên, lão thận trọng ngó đầu ra ngoài.
Và lão sững người chết lặng. Vì phía trước cửa phòng ngủ, lão trông thấy thân hình khổng lồ của bác Urxux.
Trông thấy bác, hai chân và đầu lão lạnh buốt đi như băng đá, tim lão ngừng đập trong lồng ngực, hàng đàn kiến như đang bò dọc sống lưng lão… Suốt hồi lâu lão không thể thốt ra được lời nào, mãi sau, lập cập hai hàm răng, lão mới nói, hay đúng hơn là mới rên rỉ được mấy tiếng:
- Xyco, ta không có… ta không quen… cái con người tốt kia đâu!
- Nhưng con đã bảo với bác ta rằng, ngài có nhà và đang ngủ, thưa ngài - cô gái đáp - còn bác ta đòi phải đánh thức ngài dậy.
- Ôi quỷ thần ơi! Ta đã bảo mày…
Song chính bác Urxux, hình như sốt ruột vì sự chậm chạp đã tiến sát lại cửa buồng ngủ và cúi người nhô vào bên trong.
- Này lão Khilon Khilonidex! - bác gọi
- Pax tecum! Pax, pax! - Lão Khilon thưa vội - Hỡi người Thiên chúa giáo tốt lành nhất! Phải! Tôi là Khilon nhưng đó là chuyện nhầm lẫn… Tôi không quen ông!
- Này bác Khilon Khilonidex! - bác Urxux lặp lại - Ông chủ của bác, ngài Vinixius, gọi bác phải đến ngay chỗ ông ấy cùng với tôi.
Mãi tới lúc vào đến hiên, Vinixius mới hiểu hết toàn bộ khó khăn trong hành động của chàng. Đó là một ngôi nhà khá lớn, nhiều tầng, một trong hàng nghìn ngôi nhà được người ta xây dựng ở Roma để kiếm lợi bằng cách cho thuê buồng, song thông thường được xây vội vã và tạm bợ đến nỗi không năm nào không có vài ngôi nhà như thế đổ sụp xuống đầu những người ở trọ. Đó quả thực là một cái tổ ong, quá cao và quá hẹp, đầy các phòng và những phòng xép trong đó sống chen chúc đám dân vừa nghèo khổ vừa quá đông đúc. Trong một thành phố mà nhiều phố không có tên gọi, những ngôi nhà như thế không hề có số thứ tự, những người chủ giao việc thu tiền nhà cho bọn nô lệ, còn bọn chúng lại không có nghĩa vụ phải báo tên tuổi những người sinh sống trong nhà cho chính quyền thành phố, nên thường khi, chúng cũng chẳng biết tên họ nữa. Trong một ngôi nhà như thế, có hỏi thăm về một ai cũng thật khó khăn, nhất là khi bên cổng không có người gác.
Đi qua hàng hiên dài giống như một hành lang, Vinixius và Kroton lọt vào một sân trong chật hẹp, bốn phía đều là nhà, cái sân là một loại chính sảnh thông thiên chung cho toàn bộ ngôi nhà, cũng có một đài phun nước ở giữa, phun nước lên cái đĩa bằng đá xây sát mặt đất. Trên các bức tường là những cầu thang xây bên ngoài nhà chạy lên cao, một phần bằng đá, một phần bằng gỗ, còn những ngăn khác ngăn cách với cái sân chỉ bởi những tấm rèm che bằng len, phần lớn đã cũ kỹ, rách nát hoặc ố bẩn.
Hãy còn sớm quá nên trên sân không một bóng người. Hẳn là trong nhà mọi người hãy đang ngủ, trừ những người mới từ Oxtrianum quay về.
- Ta làm gì đây, thưa ngài? - Kroton hỏi và dừng lại.
- Ta hãy chờ ở đây đã, có thể sẽ có ai đó ra - Vinixius đáp - Đừng để cho người ta trông thấy chúng ta trong sân.
Song đồng thời chàng cũng nghĩ thầm rằng lời khuyên của lão Khilon quả là thực tế. Giá có trong tay vài chục nô lệ, hẳn chàng đã cho vây chặt cổng ra vào - đó có lẽ là lối ra vào duy nhất - và lùng sục tất cả các phòng, còn giờ đây, chàng cần phải sục đúng ngay vào phòng Ligia, nếu không những người Thiên chúa giáo - mà chắc trong ngôi nhà này không thiếu gì - có thể đánh động cho nàng biết rằng người ta đang đi tìm nàng. Vì vậy dò hỏi những người lạ cũng không phải là việc an toàn. Vinixius thoáng nghĩ xem có nên quay về lấy theo bọn nô lệ hay chăng, thì bỗng từ dưới bức rèm che căn hộ phía xa có một người tay cầm rổ bước ra, tiến lại gần vòi phun.
Thoạt nhìn, chàng trai đã nhận ra ngay bác Urxux.
- Chính tên Ligi đấy!, - Vinixius thì thầm
- Tôi có cần phải bẻ gãy xương nó ngay lập tức không?
- Khoan đã!
Bác Urxux không nhìn thấy họ vì họ đang đứng trong bóng tối của hàng hiên, bác bình thản rửa rau đựng đầy trong cái rổ. Chắc là sau cả đêm thức tại nghĩa địa, bác muốn sửa soạn bữa tối cho cả bọn. Sau khi xong việc, bác cầm cái rổ ướt nước và biến mất sau tấm rèm che. Kroton và Vinixius bám theo bác vì nghĩ rằng sẽ vào đúng ngay phòng của Ligia.
Vì vậy họ vô cùng ngạc nhiên khi thấy rằng đằng sau tấm rèm che ngăn cách với sân trong kia không phải một căn phòng mà là một hành lang mờ tối thứ hai nữa, cuối hành lang trông rõ một mảnh vườn nhỏ có vài cây trắc bá, vài bụi sim thơm và một gian nhà nhỏ dựa vào tường sau kín bưng của một ngôi nhà bằng đá khác.
Cả hai hiểu ngay rằng đó là một điều thuận lợi cho họ. Trên sân chung, dân trong nhà có thể tập trung cả lại, còn ngôi nhà nhỏ này đứng tách biệt, nên họ hành động được dễ dàng hơn. Nhanh chóng hạ thủ những người bảo vệ, nói đúng hơn là bác Urxux, rồi nhanh chóng mang theo nàng Ligia bị bắt cóc chạy ra phố, ra bến đò thì họ có thể an tâm rồi. Hẳn sẽ không kẻ nào dám can thiệp vào, mà giá như có kẻ nào can thiệp, thì họ sẽ bảo rằng đây là một con tin của Hoàng đế bỏ trốn, cùng lắm thì Vinixius sẽ cầu viện bọn vigin và báo cho bọn chúng biết.
Bác Urxux sắp bước vào ngôi nhà nhỏ thì tiếng bước chân sột soạt khiến bác chú ý, bác bèn dừng lại, và khi trông thấy hai người, bác đặt cái rổ xuống mặt lan can rồi quay lại phía họ:
- Các ông tìm gì ở đây? - Bác hỏi
- Tìm mày đấy - Vinixius đáp
Rồi quay lại phía Kroton, chàng gọi bằng một giọng gấp gáp nhưng nén lại:
- Giết!
Như một con hổ, Kroton lao tới, và chỉ trong chớp mắt, trước khi người đàn ông Ligi kịp định thần hoặc nhận ra kẻ thù, y đã tóm chặt bác trong đôi cánh tay bằng thép của mình.
Vinixius quá tin tưởng vào sức lực siêu nhân của y nên không cần chờ cuộc đấu kết thúc, chàng vượt qua hai người, lao về phía cửa ra vào của ngôi nhà, đẩy nó bật ra và lao vào gian nhà hơi tối song có ánh lửa đang cháy trong lò chiếu sáng. Ánh lửa chiếu thẳng vào khuôn mặt Ligia. Còn người thứ hai ngồi bên đống lửa chính là ông cụ già đi cùng với cô gái và bác Urxux trên đường từ Oxtrianum quay về.
Vinixius lao vào bất thần đến nỗi trước khi Ligia kịp nhận ra chàng thì chàng đã ôm ngang lưng nàng, nhấc bổng lên và lại lao ra phía cửa. Cụ già kịp chắn ngang đường chàng, nhưng một cánh tay chàng đã ghì chặt thiếu nữ vào ngực, còn tay kia được tự do liền gạt ngã cụ. Cái mũ choàng tụt ra khỏi đầu chàng, trông thấy bộ mặt quen thuộc đối với nàng, bộ mặt kinh hoàng đối với nàng vào giây phút này, vì quá hoảng hốt máu như dừng lại trong người Ligia, tiếng nàng tắc nghẹn trong cổ họng. Nàng muốn kêu cứu song không kêu nổi. Nàng muốn tóm lấy khung cửa để giằng lại nhưng vô hiệu. Những ngón tay nàng trượt dài trên mặt đá và hẳn nàng đã ngất đi, nếu như không có một cảnh tượng kinh khủng đập vào mắt nàng khi Vinixius ôm nàng lao ra ngoài vườn.
Bác Urxux đang ghì trong hai tay một người nào đó, y hoàn toàn gập người ra phía sau lưng, đầu ngửa ra, mồm đầy máu. Nhìn thấy họ, bác giáng một quả đấm nữa vào đầu y, rồi trong nháy mắt, như một con thú dữ sổng chuồng, bác nhảy vọt tới bên Vinixius.
“Chết rồi!” - Chàng quý tộc trẻ tuổi thoáng nghĩ.
Rồi sau đó chàng nghe tiếng kêu của Ligia như qua một giấc mơ: “đừng giết!”, tiếp đó chàng cảm thấy có cái gì nhanh như chớp tháo tung hai cánh tay chàng đang ôm cô gái, mặt đất quay cuồng trước chàng và ánh ngày vụt tắt trong đôi mắt chàng.
….
Lão Khilon vẫn nấp sau góc phố chờ xem chuyện gì sẽ xảy ra, và trong lòng lão nỗi sợ hãi vẫn đang đấu tranh với sự tò mò. Lão nghĩ rằng, nếu như họ bắt cóc được Ligia thì việc có mặt bên Vinixius là điều tốt. Lão không còn sợ Urxux nữa vì tin chắc rằng Kroton sẽ giết chết bác ta. Ngược lại, lão tính rằng, nếu như trên đường phố mà cho tới lúc này vẫn vắng người lại trở nên nhộn nhạo, nếu như dân Thiên chúa hay bất cứ bọn người nào khác muốn chống lại Vinixius, thì lão sẽ nói với họ như một vị đại diện của chính quyền, như một người thi hành ý muốn của Hoàng đế, và trong trường hợp cần kíp lắm lão mới gọi đám vigin đến giúp chàng quý tộc trẻ tuổi chống lại bọn vô lại đường phố, và chuyện ấy hẳn sẽ cho phép lão được bỏ vào túi lão thêm những món tiền ân thưởng mới. Trong lòng, lão vẫn cứ nghĩ rằng Vinixius đã hành động thiếu thận trọng, song trông đợi vào cái sức mạnh khủng khiếp của Kroton, lão đồ rằng có thể họ sẽ thành công. “Cùng lắm, chính ngài hộ dân quan sẽ bế cô gái đi, còn Kroton chặn hậu”. Song với lão, thời gian dường như cứ kéo dài mãi ra, sự im lặng của cái hàng hiên mà lão trông thấy từ xa khiến lão lo lắng.
“Nếu họ không tìm được đúng nơi cô ả trốn mà lại gây ồn ào thì thể nào cũng đánh động tới cô nàng”
Và ý nghĩ ấy cũng không khiến lão phiền lòng, lão hiểu rằng khi ấy lão lại trở nên cần thiết cho Vinixius và lão lại có thể biết cách bóp nặn của chàng một số lớn những đồng xextecxi.
“Dù bọn họ có làm gì đi nữa - lão tự nhủ - thì cũng là làm cho ta, dù chẳng có ai nghĩ ra điều ấy… Lạy các thần, lạy các thần, chỉ cần cho phép tôi… “
Đột nhiên lão ngắt đoạn nữa chừng, bởi lão thấy hình như có cái gì ló ra khỏi hàng hiên, lão bèn nép thật sát vào tường dõi nhìn, nín thở.
Lão quả không nhầm, vì từ hàng hiên có đầu ai đó ngó ra và bắt đầu ngó quanh.
Lát sau nó lại biến mất.
“Đó hẳn là Vinixius hoặc Kroton - lão Khilon nghĩ thầm, - nhưng nếu đã bắt cóc được cô gái thì tại sao cô ả không kêu toáng lên, tại sao bọn họ lại phải dòm chừng ra phố? Dù sao thì họ cũng sẽ phải chạm trán với mọi người vì trước khi họ về tới được Karyny thì trong thành đã nhộn nhịp lên rồi kia mà? Vậy là cái gì? Lạy tất cả các thần linh bất tử!… “
Bỗng những sợi tóc còn sót lại trên đầu lão dựng cả lên.
Trong cửa hiện ra bác Urxux với xác Kroton vắt ngang qua vai, bác trông trước trông sau một lần nữa trước khi chạy dọc theo cái phố vắng ngắt dẫn ra sông.
Lão Khilon dán chặt mình vào tường gần dẹt như một miếng vữa trát tường.
“Mình sẽ chết mất nếu hắn trông thấy mình” - lão nghĩ thầm.
Nhưng bác Urxux chạy nhanh vượt qua góc phố và khuất ngay sau ngôi nhà tiếp đó. Lão Khilon không chờ đợi lâu la gì thêm nữa liền ù té chạy vào cái phố ngang, răng đánh lập cập vì kinh hoàng.
“Nếu khi quay trở lại hắn trông thấy mình từ xa, hắn sẽ chạy theo và giết mình mất, - lão tự nhủ - Hãy cứu lấy tôi, hỡi thần Zeux, hãy cứu tôi, hỡi thần Apolon, hãy cứu tôi, hỡi thần Hermex, cứu tôi với, hỡi Đức Chúa của những người Thiên chúa! Tôi sẽ rời bỏ Roma, quay trở về Mezembria, nhưng xin hãy cứu tôi thoát khỏi tay con quỷ này”.
Đối với lão, vào giây phút này, người đàn ông Ligi đã giết Kroton quả là một sinh linh siêu phàm. Vừa chạy trốn, lão vừa nghĩ rằng đó rất có thể là một vị thần linh đội lốt một kẻ dã man. Vào giây phút này, lão tin vào tất cả thần thánh trên đời và tất cả mọi huyền thoại mà thường ngày lão vẫn chế giễu. Ý nghĩ chính Đức Chúa của người Thiên chúa giáo đã giết chết Kroton lướt qua đầu óc lão và tóc lão lại dựng ngược lên khi nghĩ rằng lão đã dám đùa với một sức mạnh khủng khiếp như thế.
Mãi tới khi vượt qua mấy phố hẻm và trông thấy những người thợ nào đó từ xa đang đi ngược đến, lão mới bình tĩnh lại đôi chút. Ngực lão đã hụt hơi, lão bèn ngồi xuống ngưỡng cửa của một ngôi nhà và dùng góc áo choàng lau cái trán đẫm mồ hôi.
“Mình già rồi, mình cần được yên tĩnh” - lão nói.
Những người đi ngược chiều lại phía lão đã rẽ sang một phố ngang nào đó, lão còn lại mỗi mình. Thành phố hãy còn đang ngủ yên. Về buổi sáng sớm chính trong những khu phố giàu nhất nhộn nhịp hơn, vì đám nô lệ của những gia đình giàu có phải thức dậy sớm, còn ở những khu phố của đám dân tự do sống bám vào nhà nước, nghĩa là đám dân vô nghề nghiệp, thì người ta dậy khá muộn, nhất là về mùa đông. Sau khi ngồi hồi lâu trên ngưỡng cửa, lão Khilon thấy thấm lạnh, lão bèn đứng dậy, và sau khi chắc mẩm mình đã không đánh rơi mất túi tiền nhận được của Vinixius lão bèn chậm rãi đi về phía sông.
“Có thể mình sẽ thấy xác Kroton đâu đó cũng nên - lão tự nhủ. - Lạy các thần! Thằng cha người Ligi, nếu là người thật, thì trong vòng một năm hắn có thể kiếm ra hàng triệu xextecxi, nếu như hắn đã bóp chết tươi Kroton như một con chó ranh, thử hỏi ai còn chống nổi được nữa? Mỗi cuộc đấu trên võ đài người ta có thể trả cho hắn một số vàng bằng trọng lượng của hắn. Hắn canh giữ cô gái này còn giỏi hơn con chó ba đầu Xerbee canh giữ địa ngục, nhưng cầu cho địa ngục nuốt chửng cả hắn ta đi! Mình không muốn đụng độ với hắn! Xương lắm. Nhưng biết làm gì bây giờ? Việc kinh khủng đã xảy ra rồi. Nếu như một tay như Kroton mà còn bị hắn bẻ gẫy xương, thì chắc linh hồn Vinixius cũng đang lởn vởn trên cái nhà đáng nguyền rủa kia chờ ngày an táng. Lạy thần Kaxtor! Chàng là một quý tộc bạn của hoàng thượng, họ hàng thân thiết của ngài Petronius, một ông chủ có tiếng trong toàn Roma, một vị hộ dân quan quân sự. Cái chết của chàng không thể trôi qua nhẹ nhàng đối với bọn chúng được đâu… Nhưng nếu như mình tìm tới trại lính cấm vệ hoặc tới bọn vigin thì sao…?”
Đến đây lão im lặng suy nghĩ, nhưng lúc sau lão lại tiếp:
- Thương thay thân ta! Ai dẫn chàng vào ngôi nhà ấy nếu không phải chính ta?… Lũ nô lệ và nô lệ giải phóng của chàng biết rằng ta lui tới nhà chàng nhằm mục đích gì. Sẽ ra sao đây nếu người ta kết luận rằng ta cố tình trỏ cho chàng ngôi nhà mà tại đó chàng phải chết? Dù cho sau này trước toà người ta có hiểu ra là ta không muốn chàng phải chết, thì người ta cũng vẫn cứ kết tội rằng ta là nguyên do của cái chết ấy… Mà chàng lại là một nhà quý tộc, nên dù sao đi nữa ta cũng không tránh khỏi bị kết tội. Nhưng nếu như ta lặng lẽ rời bỏ thành Roma mà trốn đi thật xa thì lại càng khiến cho người ta nghi ngờ ta nhiều hơn mà thôi.
Dù thế này hay thế kia đều dở cả. Vấn đề là chọn cái nào ít dở hơn. Roma là một thành phố khổng lồ, thế mà lão Khilon vẫn cảm thấy chật chội. Bởi vì giá là người khác thì hẳn đã có thể đến gặp thẳng viên chỉ huy bọn vigin kể lại tình đầu, và dù cho hắn có bị ngờ vực điều gì, thì hắn cứ bình thản mà chờ điều tra. Nhưng toàn bộ quá khứ của lão Khilon lại thuộc về loại mà bất cứ một sự quen biết gần gũi nào với viên đô trưởng hoặc với viên chỉ huy vigin cũng đều mang tới những chuyện phiền toái nghiêm trọng vô chừng, đồng thời làm tăng thêm mọi nỗi nghi ngờ mà những vị quan chức ấy có thể có.
Mặt khác nếu chạy trốn thì chỉ càng khiến cho ông Petronius thêm cả quyết khi nghĩ rằng Vinixius bị phản bội và bị giết chết do lão xui khiến. Petronius là người nhiều thế lực, ông có thể ra lệnh cho cảnh sát cả nước, ông sẽ lập tức bằng mọi cách tìm ra thủ phạm, dù hắn có ở tận cùng thế giới đi chăng nữa. Lão Khilon chợt nghĩ, hay là đến thẳng chỗ ông và kể hết cho ông mọi chuyện. Phải! Đó là phương sách tốt nhất, Petronius là người trầm tĩnh và lão Khilon có thể tin rằng ít nhất lão cũng được trình bày cho đến cuối câu chuyện. Là người biết rõ chuyện này từ đầu, Petronius dễ dàng tin vào sự vô tội của lão Khilon hơn là các vị quan trưởng.
Nhưng để đến gặp Petronius cần phải biết chắc chắn chuyện gì đã xảy ra với Vinixius, điều mà lão Khilon không biết. Quả tình lão có trông thấy bác Urxux mang xác Kroton lén đi ra sông, nhưng lão chẳng biết điều gì hơn nữa. Vinixius có thể bị giết chết rồi mà cũng rất có thể chỉ bị thương hay bị bắt mà thôi. Tận lúc này lão Khilon mới nghĩ ra rằng những người Thiên chúa giáo chắc không dám giết chết một con người nhiều thế lực như chàng, một cận thần và một võ quan cao cấp, bởi một hành động như thế rất có thể sẽ khiến cho tất cả bọn họ bị truy nã. Hợp lẽ hơn là họ dùng sức mạnh giữ chàng lại, cho Ligia có thì giờ trốn đi chỗ khác.
Ý nghĩ ấy khiến lão Khilon tràn ngập niềm cổ vũ.
“Nếu như cái con rồng xứ Ligi kia không xé xác chàng ngay lúc đầu, thì hẳn chàng vẫn còn sống, mà nếu còn sống thì chính chàng sẽ làm chứng cho mình, là mình không hề phản bội chàng, khi ấy không những sẽ không có chuyện gì đe doạ mình (Ôi, hỡi thần Hecmex, hãy tính trước hai chú chiên cho con đi nhé!) mà lại có những phương trời mới mở rộng trước mắt mình. Mình chỉ cần báo cho một trong những tên nô lệ giải phóng cần phải tìm ông chủ ở đâu là đủ, còn hắn có muốn tới gặp đô trưởng hay không là việc của hắn, miễn là mình không phải đến gặp… Mình cũng có thể tới gặp Petronius và có thể được lĩnh thưởng nữa kia. Mình đã tìm kiếm Ligia, giờ đây lại tìm Vinixius, rồi sau đó lại đi tìm Ligia… Tuy nhiên trước hết cần phải biết chàng còn sống hay đã bị giết rồi!”
Đến đây lão chợt nghĩ, hay chờ tới đêm lần tới chỗ tên chủ lò bánh Đemax để hỏi dò về Urxux. Song lão vứt bỏ ý nghĩ ấy ngay lập tức. Lão không muốn có chuyện gì dính líu tới Urxux cả. Lão suy đoán một cách có lý, rằng nếu Urxux không giết chết lão Glaukox, thì chắc hẳn bác đã được một người nào đó trong số những người quản đạo cảnh giới trước, người ấy hẳn đã được bác thổ lộ cho biết ý định của mình và bảo cho bác biết, rằng đó là một việc không minh bạch và chắc có một kẻ phản bội nào đó xui bác làm chuyện ấy. Mà nói cho cùng, chỉ cần nghĩ tới Urxux là lão Khilon đã thấy rùng cả mình lên rồi. Ngược lại, lão nghĩ rằng đến đêm sẽ cho lão Enryxius đến ngôi nhà xảy ra sự kiện này thám thính tin tức xem sao. Còn lúc này cần phải ăn uống, tắm rửa và nghỉ ngơi cái đã. Cả đêm không ngủ, con đường tới Oxtrianum và cuộc chạy trốn từ khu Zatybre đã khiến lão mệt quá sức chịu đựng.
Song có một việc vẫn khiến cho lão vui sướng: đó là lão vẫn còn bên mình hai túi tiền, một túi Vinixius đưa cho lão tại nhà và một túi chàng ném cho lão trên đường từ nghĩa địa quay về. Vì cái hoàn cảnh đáng mừng ấy cũng như vì những nỗi xúc động mà lão vừa trải qua, lão quyết định sẽ ăn thật nhiều và uống loại rượu nho ngon hơn thường lệ.
Tới khi các quán rượu nho mở cửa, lão đã thực hiện điều đó quá mức, đến nỗi quên cả chuyện tắm táp. Lão chỉ muốn được đánh một giấc, và vì buồn ngủ, lão yếu đến nỗi khi quay trở về nhà ở khu Xubur, nơi người nô tỳ mà lão mua được bằng tiền của Vinixius đang chờ lão, chân lão cứ bước chuệnh choạng.
Về tới nhà, lão chúi vào cái phòng ngủ tối như hang cáo, lăn ra chiếu và ngủ thiếp đi ngay lập tức.
Mãi đến chiều tối lão mới tỉnh dậy, đúng hơn, người nô tỳ đánh thức lão, bảo lão đứng dậy, vì có ai đó đến tìm gặp lão vì một chuyện cần kíp.
Trong chớp mắt, lão Khilon tỉnh táo định thần ngay lập tức, khoác vội tấm áo choàng có mũ chụp lên người, và sau khi ra lệnh cho người nô tỳ dịch ra một bên, lão thận trọng ngó đầu ra ngoài.
Và lão sững người chết lặng. Vì phía trước cửa phòng ngủ, lão trông thấy thân hình khổng lồ của bác Urxux.
Trông thấy bác, hai chân và đầu lão lạnh buốt đi như băng đá, tim lão ngừng đập trong lồng ngực, hàng đàn kiến như đang bò dọc sống lưng lão… Suốt hồi lâu lão không thể thốt ra được lời nào, mãi sau, lập cập hai hàm răng, lão mới nói, hay đúng hơn là mới rên rỉ được mấy tiếng:
- Xyco, ta không có… ta không quen… cái con người tốt kia đâu!
- Nhưng con đã bảo với bác ta rằng, ngài có nhà và đang ngủ, thưa ngài - cô gái đáp - còn bác ta đòi phải đánh thức ngài dậy.
- Ôi quỷ thần ơi! Ta đã bảo mày…
Song chính bác Urxux, hình như sốt ruột vì sự chậm chạp đã tiến sát lại cửa buồng ngủ và cúi người nhô vào bên trong.
- Này lão Khilon Khilonidex! - bác gọi
- Pax tecum! Pax, pax! - Lão Khilon thưa vội - Hỡi người Thiên chúa giáo tốt lành nhất! Phải! Tôi là Khilon nhưng đó là chuyện nhầm lẫn… Tôi không quen ông!
- Này bác Khilon Khilonidex! - bác Urxux lặp lại - Ông chủ của bác, ngài Vinixius, gọi bác phải đến ngay chỗ ông ấy cùng với tôi.