Bài 4: ANH VÀ EM

“6. Khi dân Am-môn thấy mình bị Đa-vít gớm ghét, bèn sai người đi chiêu mộ dân Sy-ri ở Bết-rê-hốt và ở Xô-ba, số chừng hai vạn lính bộ; lại chiêu mộ vua Ma-a-ca với một ngàn người, và một vạn hai ngàn người ở xứ Tóp. 7. Đa-vít hay được điều đó, liền sai Giô-áp với các dõng sĩ của đạo binh mình đi đánh chúng nó. 8. Dân Am-môn kéo ra, dàn trận tại nơi cửa thành, còn dân Sy-ri ở Xô-ba và ở Rê-hốp, những người ở Tóp và ở Ma-a-ca đều đóng riêng ra trong đồng bằng.

9. Giô-áp thấy quân giặc hãm đánh đằng trước và đằng sau, bèn chọn người lính trong đạo tinh binh Y-sơ-ra-ên, và dàn binh đó ra cùng dân Sy-ri; 10. còn binh còn lại, người trao cho A-bi-sai, em mình đặng bày trận đối cùng dân Am-môn. 11. Người nói cùng A-bi-sai rằng: Nếu dân Sy-ri mạnh hơn anh, em sẽ đến giúp anh; nhưng nếu dân Am-môn mạnh hơn em, anh sẽ đến giúp em. 12. Hãy vững lòng bền chí, đánh giặc cách can đảm, vì dân sự ta và vì các thành của Đức Chúa Trời chúng ta; nguyện Đức Giê-hô-va làm theo ý Ngài lấy làm tốt! 13. Đoạn Giô-áp với quân lính theo người đều đến gần, giao chiến cùng dân Sy-ri; chúng chạy trốn trước mặt người. 14. Bấy giờ, vì dân Am-môn thấy dân Sy-ri chạy trốn, thì chúng cũng chạy trốn khỏi trước mặt A-bi-sai, và vào trong thành. Giô-áp lìa khỏi dân Am-môn mà trở về Giê-ru-sa-lem.” 

(IISa 2Sm 10:6-14)

Trận...

...chiến này diễn ra trong thời trị vì của vua Đa-vít. Vua Đa-vít từng lập nhiều chiến công hiển hách, từ khi còn là một thiếu niên đi chăn chiên, cho đến khi trở thành vua của dân Y-sơ-ra-ên. Trong vai trò lãnh đạo có lúc vua Đa-vít không đích thân ra trận, vua ‘sai Giô-áp với các dõng sĩ của đạo binh mình’.

Nhận diện nhân vật.

Trong phân đoạn Kinh Thánh này, ông Giô-áp được nhắc đến trước nhất. “Đa-vít hay được điều đó, liền sai Giô-áp với các dõng sĩ của đạo binh mình đi đánh chúng nó.” 

• Ông Giô-áp là ai? Từ sách Sa-mu-ên cho đến Sử-ký có đến 120 lần nhắc đến tên của ông Giô-áp. Ông là một nhân vật quan trọng, là một vị tướng có tài, cũng là một con người tàn nhẫn.

-Ông Giô-áp là nhân vật thứ hai trong triều Đa-vít. IISa 2Sm 8:15-16: “Đa-vít làm vua trên cả I-xơ-ra-ên, cai trị cả dân sự mình cách ngay thẳng và công bình. Giô-áp, con trai Xê-ru-gia, làm quan tổng binh; Giô-sa-phát, con trai A-hi-lút, làm quan thái sử;” Triều đình Đa-vít gồm có trước hết là Đa-vít, kế đến là quan tổng binh Giô-áp, sau đó mới đến những nhân vật khác.

-Ông Giô-áp là người chấp nhận thách thức và đi tiên phong. ISu1Sb 11:6. “Đa-vít nói rằng: Hễ ai hãm đánh dân Giê-bu-sít trước hết, ắt sẽ được làm trưởng và làm tướng. Vậy, Giô-áp, con trai Xê-ru-gia, đi lên đánh trước hết, nên được làm quan trưởng.” Đây là tinh thần tiến công của người lãnh đạo.

• Ông A-bi-sai là ai? Ông là một người thân cận, cùng vào sinh ra tử với Đa-vít. ISa1Sm 26:6-7: “Đa-vít cất tiếng nói cùng A-hi-mê-léc, người Hê-tít, và A-bi-sai, con trai của Xê-ru-gia, em của Giô-áp, rằng: Ai muốn đi cùng ta xuống dinh Sau-lơ? A-bi-sai đáp: Tôi sẽ đi xuống với ông. Vậy, Đa-vít và A-bi-sai lúc ban đêm vào giữa quân lính, thấy Sau-lơ đương ngủ, nằm trong đồn…” Khi ông Đa-vít chưa làm vua ông A-bi-sai đã là người trung thành và thân cận.

-Ông A-bi-sai cũng là dõng tướng của vua Đa-vít. IISa 2Sm 23:18: “A-bi-sai em Giô-áp, con trai của Xê-ru-gia, làm tướng của ba người dõng sĩ; … Trong cả ba, A-bi-sai có danh hơn hết, và người làm đầu họ…” Trong phân đoạn Kinh Thánh, A-bi-sai được giới thiệu là một trong các ‘dõng sĩ của đạo binh’ vua Đa-vít.

-Ông A-bi-sai là vị tướng trung thành với vua Đa-vít. Khi vua gặp hoạn nạn, vua chia quân làm ba đạo binh, ông Giô-áp nhận một đạo binh, ông A-bi-sai nhận một đạo binh và ông Y-tai nhận một đạo binh (IISa 2Sm 18:2) .

-Ông A-bi-sai cũng là người từng cứu mạng vua Đa-vít. “Bấy giờ, Ít-bi-Bê-nốp, con cháu của Ra-pha có một cây lao nặng ba trăm siếc-lơ đồng và đeo gươm mới, toan đánh giết Đa-vít. Nhưng A-bi-sai, con Xê-ru-gia, đến tiếp cứu vua, đánh người Phi-li-tin ấy, và giết đi” (IISa 2Sm 21:16-17) .

-Ông A-bi-sai là con người có chiến công. ISu1Sb 11:20. “Lại có A-bi-sai, em của Giô-áp, làm đầu trong ba người mạnh dạn; người dùng giáo mình mà giết ba trăm người, nên nổi tiếng trong ba người ấy.” 18:12": “Vả lại, A-bi-sai, con trai của Xê-ru-gia, đánh giết tại trong trũng Muối, một vạn tám ngàn người Ê-đôm.”

Ông Giô-áp và ông A-bi-sai là hai anh em, một người làm quan tổng binh, một người làm dõng tướng. Họ cùng phục vụ trong triều vua Đa-vít và hiện tại cùng thực hiện chung một công tác. Trong công tác ông Giô-áp là người chỉ huy, ông A-bi-sai là người dưới quyền chỉ huy của anh mình.

Sắp xếp trật tự:

Ông Đa-vít -Ông Giô-áp -Ông A-bi-sai - Tinh binh

Vua Quan tổng binh Dõng tướng Tinh binh.

Trong vai trò của mình, người lãnh đạo phải làm những gì khi ‘đi’ (câu 7) để có thể ‘trở về’ (câu 14) .

1. Nhận diện vấn đề.

(Con mắt, tầm nhìn trong kế hoạch.)

Giô-áp thấy quân giặc hãm đánh đằng trước và đằng sau,

Ai là người có thể nhận ra vấn đề? Bất cứ người nào cũng có thể nhận ra vấn đề. Một người lãnh đạo không nhận ra tình hình thì thế nào? Người cộng sự không nhận ra tình hình thì thế nào?

Người lãnh đạo cần thấy tình hình như ông Giô-áp thấy. Có lẽ người dưới quyền thấy, cả đạo quân đều thấy, nhưng quan trọng nhất là người lãnh đạo phải nhận biết tình hình, phải thấy vấn đề. Có thấy rõ vấn đề thì mới tính đến biện pháp giải quyết.

Nhận định tình hình, đánh giá đúng hoàn cảnh sẽ rất có ích cho người lãnh đạo. Nhiều người lãnh đạo không nhận biết hoặc đánh giá sai về vấn đề mình đang gặp. Ông Lót, ông Sam-sôn đã rơi vào trường hợp này. Họ không nhìn biết đúng và không lường trước việc sẽ diễn biến như thế nào, cho nên họ thất bại.

Về một phương diện, nói đến tầm nhìn của người lãnh đạo là bao gồm cả việc xác định đúng thực tế trước mắt lẫn việc dự phóng diễn biến trong tương lai.

Vấn đề ông Giô-áp đang đối diện là gì? Giải quyết vấn đề có khó không? Vấn đề đó có ảnh hưởng gì đến bản thân của ông, đến những người cùng làm việc với ông, đến quân sĩ, đến vua Đa-vít, đến dân Y-sơ-ra-ên, đến danh của Chúa?

Nhờ nhận định chính xác tình hình mà người lãnh đạo có thể đề ra phương án giải quyết phù hợp. Giải quyết vấn đề bằng cách nào?

2. Kế hoạch - Phân chia công việc.

(Trí tuệ trong kế hoạch. Tiến trình tự của kế hoạch.)

9. Giô-áp thấy…, bèn chọn người lính trong đạo tinh binh Y-sơ-ra-ên, và dàn binh đó ra cùng dân Sy-ri; 10. còn binh còn lại, người trao cho A-bi-sai, em mình đặng bày trận đối cùng dân Am-môn.

‘Chọn người - dàn binh - trao cho …’ những động từ này cho thấy ông Giô-áp thực hiện việc bày binh bố trận và phân chia trách nhiệm. Nhưng việc bày binh bố trận này phải căn cứ trên một kế hoạch đã được vạch ra. Cho nên chúng ta phải hiểu ở đây, (1) nhận biết tình hình, (2) lên kế hoạch, sau đó mới (3) thực hiện kế hoạch.

Khâu phân chia công việc (trong giai đoạn thực hiện kế hoạch) cho thấy người lãnh đạo có hướng giải quyết vấn đề, chủ động trước hoàn cảnh. Có kế hoạch mới phân chia công việc. Không có kế hoạch mà phân chia công việc có nghĩa là trốn chạy vấn đề và đối phó với vấn đề cách vô vọng.

Khâu thực hiện kế hoạch sẽ cho thấy phần nào quan điểm của người lãnh đạo. Ông Giô-ách đích thân chỉ huy và dàn binh cho thấy ông muốn đứng chung với mọi người trong kế hoạch do ông đề ra. Khi ông giao cho ông A-bi-sai một đạo binh cho thấy ông biết phân chia quyền hành, trách nhiệm và công việc.

Ai là người khởi xướng làm những việc này? Ai là người bày binh bố trận? Ai là người giao một phần binh lính cho A-bi-sai để ông này cầm quân ra trận? Đó là ông Giô-áp - người chỉ huy. Ông có trách nhiệm bày binh bố trận. Các dõng tướng có thể góp ý, nhưng quyết định cuối cùng là người lãnh đạo. Người chỉ huy có trách nhiệm phân chia công việc.

Ông Giô-áp là người chỉ huy, ông đã nắm được tình hình, bây giờ ông đề ra cách thức để giải quyết tình hình. Ông đã làm gì? Ông đã chia đạo binh làm hai, ông nhận một, ông A-bi-sai nhận một. Ông Giô-áp sẽ chiến đấu chống quân Sy-ri, còn ông A-bi-sai thì chiến đấu chống dân Am-môn. Đây là hình ảnh người lãnh đạo biết phân chia công việc, biết mình phải làm gì và người cộng sự phải làm gì.

Nhiều người lãnh đạo không hề phân chia công việc. Khi người chỉ huy không chịu phân chia công việc, chuyện gì xảy ra? Chỉ thấy con người nhưng không thấy hoạt động, hoặc chỉ có những hoạt động tự phát, theo ý riêng, vô tổ chức vô trật tự. Cũng có thể có chẳng ai thèm làm gì cả vì không biết nên làm gì. Trong tình trạng này một đội quân sẽ tiến từ chỗ vô tổ chức đến chỗ vô kỷ luật và tan rã.

Cũng có trường hợp nhiều người không chịu làm theo sự chỉ huy của người lãnh đạo vì không tôn trọng người lãnh đạo cả về phương diện đạo đức lẫn về phương diện tổ chức.

(1) Không tôn trọng người chỉ huy về phương diện đạo đức là xem thường coi khinh giá trị của người chỉ huy, và đối xử thiếu thành thật, thiếu đạo đức với người lãnh đạo.

(2) Không tôn trọng người chỉ huy về phương diện tổ chức tức là không tuân theo sự phân công, không phục tòng. Tuy phân chia ra hai phương diện như vậy, nhưng trong thực tế tất cả đều xen lẫn vào nhau.

Ông Giô-áp mắc phải lầm lỗi này khi ông giết ông Áp-ne (IISa 2Sm 3:22-30) và ông A-ma-sa (IISa 2Sm 20:4-13) . Ông đã tự ý hành động mà không đếm xỉa gì đến vua Đa-vít, người lãnh đạo lúc bấy giờ. Vua Đa-vít không hài lòng và rất đau lòng về cách giải quyết của ông Giô-áp nhưng vua cũng không thể điều khiển được ông.

3. Giúp đỡ, hỗ trợ. 

(Sự tương giao, nâng đỡ, tình yêu trong kế hoạch.)

11. Người nói cùng A-bi-sai rằng: Nếu dân Sy-ri mạnh hơn anh, em sẽ đến giúp anh; nhưng nếu dân Am-môn mạnh hơn em, anh sẽ đến giúp em.

Ai là người nói câu này? Ai giúp ai? Ông Giô-áp dù là anh, là lãnh đạo, nhưng ông nói với em mình, là người dưới quyền của mình. “Nếu dân Sy-ri mạnh hơn anh.” Điều này có nghĩa gì? Anh có thể thua trước kẻ thù, em hãy đến giúp anh. Đây là câu nói của người khôn ngoan, biết mình có thể thất bại và cần giúp đỡ.

Ông Giô-áp không cho rằng mình thuộc loại bách chiến bách thắng, tuy là lãnh đạo nhưng ông cũng chỉ là con người, cũng có thể gặp thất bại, cần sự giúp đỡ của người cộng sự. Dù khi ông Giô-áp nói: “Nếu dân Sy-ri mạnh hơn anh, em sẽ đến giúp anh”, ông chưa ra trận, chưa thua, nhưng cách nói này làm cho người cộng sự nhìn thấy ở ông vừa là con người khôn ngoan, vừa biết dự liệu tình hình xấu nhất xảy ra thì phải thế nào, vừa cho thấy người lãnh đạo cần có một ông tướng thuộc loại nào.

Người chỉ huy không nói khả năng thất bại của người khác trước, mà nói về chính mình có thể thất bại. Và nếu người chỉ huy thú nhận mình cần giúp đỡ thì người cộng sự cũng sẵn sàng chấp nhận điều đó. Nếu nói người lãnh đạo cần làm gương, thì đây là một tấm gương.

Tấm gương về sự khôn ngoan, dự liệu, khéo ăn nói, biết đặt vấn đề và giải quyết vấn đề cách ổn thoả.

Ông Giô-áp biết em mình là dõng tướng, nhưng nếu anh là chỉ huy có thể thất bại thì em cũng có thể thất bại. Khi đó anh sẽ không bỏ rơi em, anh sẽ đến giúp em. Ông Giô-áp nói: “Nếu…. Anh sẽ đến giúp em”.

Khi đó ông A-bi-sai chưa ra trận và chưa chắc là thua. Nhưng khi nghe lời dặn dò đó ông A-bi-sai biết rằng anh mình, người chỉ huy của mình dù ở xa nhưng vẫn quan tâm đến công việc của mình và sẽ đến hỗ trợ khi cần. Câu dặn dò này làm cho ông cảm thấy không bị bỏ rơi. Trái lại cảm thấy người lãnh đạo không muốn mình thất bại trong công việc. Ông cũng hiểu rằng anh mình không muốn xảy ra cảnh anh thắng, em thua hoặc ngược lại em thắng, anh thua. Người lãnh đạo muốn cả hai đều đạt được thành quả tốt nhất trong công việc.

4. Khích lệ, động viên.

(Tư tưởng trong kế hoạch.)

12. Hãy vững lòng bền chí, đánh giặc cách can đảm, vì dân sự ta và vì các thành của Đức Chúa Trời chúng ta; nguyện Đức Giê-hô-va làm theo ý Ngài lấy làm tốt!

Lắm khi xảy ra trường hợp người lãnh đạo có chương trình, có kế hoạch, có nhân lực, có nhiều người cộng tác, nhưng lại là những con người không có tấm lòng, thiếu tinh thần, không có lý tưởng, không hết lòng hành động.

Có bốn điều ông Giô-áp khích lệ em của mình.

(1) ‘Vững lòng bền chí’ , nhờ đó mới có thể hoàn tất kế hoạch. Nhiều người lúc đầu rất hăng say, nhưng sau đó nguội dần, không bền bỉ trong công việc. Dù trong câu chuyện, đây chỉ là một phần của cuộc chiến, nhưng nếu không vững lòng bền chí trong một thời gian ngắn hạn thì khó mà bền bỉ trong những chiến dịch dài hạn. Vững lòng bền chí vừa nói lên sự chịu đựng lâu dài vừa nói lên phẩm chất trung thành trong công việc. Trung thành với mục tiêu đã đề ra, với công tác đang thực hiện.

(2) ‘Can đảm’ , mạnh dạn trong công việc. Đối với ông Giô-áp, ông A-bi-sai và quân sĩ, đây là cuộc chiến, cần dũng đảm để tấn công kẻ thù. Không phải chỉ can đảm trong chiến trận, mà trong cuộc sống đời thường cũng cần lòng can đảm khi thực hiện những công tác trong kế hoạch. Can đảm hy sinh bản thân, từ bỏ những ước muốn riêng tư và sống chết với công việc được giao.

(3) ‘Vì dân của Chúa và vì các thành của Chúa’ . Đây là lý tưởng của công việc. Chiến đấu vì cớ gì? Không phải làm việc vì công việc, cũng không phải vì bản thân, nhưng vì dân Chúa và thành luỹ của Ngài. Động cơ thôi thúc hành động là vì con người và vì danh của Chúa.

Nhiều người dấn thân nhưng vì những động cơ thiếu đúng đắn, đó là chỉ hướng về bản thân một cách ích kỷ và sai lầm. Lo bảo vệ chính mình mà không lo nghĩ đến anh em, lo bảo vệ thành luỹ của riêng mình mà không lo đến sự tồn vong của Hội thánh.

(4) Hết lòng mà làm, thành bại ở trong tay Chúa. Đây là tâm niệm của những người hết lòng làm việc. Khi dấn thân ai cũng muốn đạt được thành quả. Triển khai kế hoạch ai cũng muốn hoàn thành kế hoạch. Sau khi giao công việc và trách nhiệm, sau khi khích lệ tinh thần để ai nấy hết lòng làm việc người lãnh đạo cần nhận thức việc thành bại nằm trong quyền tể trị của Chúa. Như vậy người lãnh đạo phải đặt lòng tin nơi Chúa, vì Chúa là Đấng quyết định chớ không phải con người. Như vậy người lãnh đạo cũng không trách cứ những người đồng công nếu họ đã hết lòng hết sức trong công việc. Khi đã hết lòng trong công việc mà thất bại không nên oán Chúa hận người.

Liệu ông A-bi-sai trong tư cách chỉ huy có dùng những điều này để khích lệ những người dưới quyền của ông không?

Việc hỗ trợ, giúp đỡ và khích lệ, động viên cũng nói lên mối tương quan giữa người lãnh đạo với những người đồng sự. Người lãnh đạo bày tỏ tình yêu thương, sự gắn bó với nhau trong công việc.

5. Hành động 

(Bàn tay trong kế hoạch.)

13. Đoạn Giô-áp với quân lính theo người đều đến gần, giao chiến cùng dân Sy-ri; chúng chạy trốn trước mặt người. 14. Bấy giờ, vì dân Am-môn thấy dân Sy-ri chạy trốn, thì chúng cũng chạy trốn khỏi trước mặt A-bi-sai, và vào trong thành.

Theo diễn tiến trong hai câu Kinh Thánh này thì cánh quân của ông Giô-áp xông ra trận mạc và giao chiến trước.

Nhiều kế hoạch bị án binh bất động do sự thụ động của người lãnh đạo. Tất nhiên người lãnh đạo không phải là người làm tất cả việc. Nhưng người lãnh đạo phải dấn thân và hành động. Còn thành phần cộng sự và hội chúng nhìn vào người lãnh đạo để quyết định dấn thân hoặc không.

Việc ông Giô-áp và đội quân của ông giao chiến trước và thắng trận có ảnh hưởng tốt trên cánh quân của ông A-bi-sai.

Người lãnh đạo có hành động thì những người trong cộng đồng sẽ có hành động. Chuyện gì xảy ra khi người lãnh đạo lên kế hoạch mà không chịu thi hành? Và chuyện gì xảy ra khi người nhận công tác lại không chấp hành? Ông Giô-áp lên kế hoạch và ông là người làm gương trong khâu thi hành kế hoạch, nhờ đó mà em của ông cũng hoàn tất kế hoạch.

Nhiều người không chịu thưc hiện những kế hoạch, những công việc được giao phó. Họ phải chịu trách nhiệm về việc thành bại. Họ sẽ bị đánh giá và bị loại trừ.

6. Tường trình.

(Kết thúc và khởi đầu)

Giô-áp lìa khỏi dân Am-môn mà trở về Giê-ru-sa-lem.

Sau khi hoàn tất công tác ông Giô-áp trở về Giê-ru-sa-lem. Việc trở về này có ý nghĩa gì? IISa 2Sm 20:22b “Giô-áp trở về Giê-ru-sa-lem, gần bên vua.” Ông Giô-áp trở về để gần bên vua. Người lãnh đạo nào cũng có người trên mình, là người mình phải trở về sau mỗi lần công tác. Gần bên vua, gần bên con người chớ không phải gần bên công việc, không phải gần bên những thứ vô tri vô giác. Những người lãnh đạo ở cấp bậc càng cao thì càng khó tìm được người trên mình để mà gần bên.

Gần bên vua để làm gì? Để tường trình với vua về những việc ông đã làm, để đánh giá những ưu khuyết điểm, để bàn luận về những chương trình kế hoạch mới, để tiếp tục được tín nhiệm và được sai đi. Đây là điều cần thiết trong một cơ cấu tổ chức.

Tuy nhiên có nhiều người ‘trở về’ và ‘gần bên’ người lãnh đạo nhưng trong tinh thần tiêu cực như những nịnh thần, hoặc những người chỉ biết ton hót để hưởng lợi, hoặc đổ hô cho người khác khi gặp thất bại và giành công cho mình khi có thành quả.

Xoá cờ rồi chơi lại là cách của một số người ngày nay trong công tác. Người ta thường nói chơi cho đã rồi ‘xù’ là xong. Hoặc hành động như kiểu trẻ em, chơi rồi bỏ, bỏ rồi chơi lại, mà không hề nghĩ ngợi đến kết quả ra sao. Nhiều cộng đồng Cơ-đốc ngày nay không biết họ đang tiến đến đâu, đang đi đâu và đã đạt được những gì vì từ người lãnh đạo, đến các cộng sự và hội chúng đều không tường trình lại những thành công và thất bại của họ. Khi chưa xác định mình đang ở đâu thì làm sao biết nên và không nên làm gì?

Nhiều người gắn bó và làm việc với người lãnh đạo, nhưng sau một thời gian họ lại lẩn tránh người lãnh đạo. Vì sao? Chắc chắn người đó có sai trật nên trốn tránh người lãnh đạo như vậy.

Do thất bại hoặc tệ hơn nữa là bỏ bê, thiếu trách nhiệm trong công việc cho nên không dám tường trình lại những sai trật của mình.

Có người nhận công tác và trách nhiệm rồi cứ ‘ở đó luôn’ mà không trở về vì chưa làm xong công tác và trách nhiệm. Đây là những người làm cho công việc trở nên trì trệ, không tiến lên được, chỉ dậm chân tại chỗ. Theo cung cách này thì nếu một đôi lần đương sự có trở về và tường trình thì nội dung luôn luôn là ‘bình thường’, ‘vẫn như cũ’.

Có người nhận công tác và trách nhiệm rồi ‘đi luôn’ và không bao giờ trở lại, là vì không hoàn thành công tác và bỏ trốn. Họ trở thành những người lường gạt và cướp giựt đối với người trên mình và người dưới mình. Đây là trường hợp những người lấy thành tích chung làm của mình, hoặc biển thủ công quỹ.

Tóm tắt 

Nhân sự, cơ cấu.

Con người của kế hoạch.

Người lãnh đạo - Người cộng sự - Hội chúng.

Kế hoạch.

Vì sao có kế hoạch? Làm sao để có kế hoạch?

- Nhận định tình hình: ‘thấy’. - Soạn thảo kế hoạch.

Giao phó.

Những phần việc trong kế hoạch.

Vai trò của người lãnh đạo. Vai trò của người cộng sự

- Công việc cụ thể là gì? - Phân công cho ai?

Hỗ trợ.

- Tiên liệu để có thể giúp đỡ.

- Tình huống xấu nhất là gì?

Khích lệ.

- Động lực để hành động. - Duy trì kế hoạch.

Hành động.

- Lãnh đạo làm. - Cộng sự làm. - Hội chúng làm. Đồng bộ.

Tường trình.

- Trở về - Tiếp cận - Trình bày - Tiếp tục

Phân đoạn Kinh Thánh này cho thấy đôi khi có khâu nào trong công tác lãnh đạo không được thực hiện?