top of page

1. 5 CHÚNG TA CÓ LÝ DO ĐỂ THẤY BỨT RỨT

Hung Tran

Apr 19, 2024

Và tôi đoán được là khi tôi đề cập đến điểm đó, một số các bạn sẽ thấy bực mình...



PHẦN MỘT - ĐÚNG VÀ SAI LÀ ĐẦU MỐI Ý NGHĨA VŨ TRỤ


1. 5 CHÚNG TA CÓ LÝ DO ĐỂ THẤY BỨT RỨT.



Tôi...

...chấm dứt chương vừa rồi với cái ý tưởng là trong Luật Đạo Đức có một đấng nào đó, hay là một vật nào đó ở bên ngoài vũ trụ vật chất muốn tìm tới chúng ta. Và tôi đoán được là khi tôi đề cập đến điểm đó, một số các bạn sẽ thấy bực mình. Có thể bạn nghĩ tôi gạt bạn, là tôi đã cẩn thận che đậy, làm cho cái giống như là triết lý lại trở thành “tôn giáo nhảm nhí”. Bạn nghĩ rằng bạn sẵn sàng nghe tôi nói đến bao lâu cũng được, nếu tôi có điều gì để nói: Nhưng nếu điều đó chỉ là tôn giáo, thì ai cũng đã biết hết rồi: và bạn không thể vận đồng hồ ngược dòng thời gian. Nếu có ai nghĩ vậy, tôi có ba điều để nói với người đó.


Thứ nhất, là về việc kéo giây đồng hồ ngược thời gian. Bạn có nghĩ là tôi nói đùa không, nếu tôi nói là bạn có thể kéo giây đồng hồ lại cho đúng - và nếu đồng hồ sai, thì đó là điều nên làm? Nhưng tôi thà bỏ qua tất cả những ý tưởng về đồng hồ. Chúng ta ai cũng muốn tiến bộ. Nhưng tiến bộ có nghĩa là đến gần chổ bạn muốn đến. Và nếu bạn đã quẹo lầm đường, thì đi tới không giúp bạn đến nơi bạn muốn đến. Nếu bạn đi lầm đường, tiến bộ có nghĩa là đi trở lại con đường đúng và trong trường hợp đó, ai trở lại sớm nhất là người tiến bộ nhất.

Ai trong chúng ta cũng biết điều này khi làm toán. Khi tôi làm toán cộng sai, nếu tôi càng nhận như vậy sớm hơn rồi bắt đầu trở lại, tôi sẽ làm đúng được sớm hơn. Cứng đầu và không nhận rằng mình lầm lỗi không phải là tiến bộ và tôi nghĩ rằng nếu bạn quan sát tình trạng, hiện giờ của thế giới. bạn sẽ thấy rằng con người đã mắc nhiều lỗi khá nặng. Chúng ta đang đi lầm đường. Và nếu vậy, chúng ta phải trở lại. Trở lại là cách nhanh chóng nhất để đi tới.


Thứ hai nữa, điều tôi đang bàn chưa thật sự trở thành “tôn giáo nhảm nhí”. Chúng ta chưa bàn đến Thượng Đế của bất cứ tôn giáo nào, đừng nói chi là Thượng Đế của một đạo đức đặc biệt gọi là Cơ-đốc. Ta chỉ mới đến phần có ai đó hay có vật gì đó đằng sau Luật Đạo Đức. Chúng ta chưa trích trừ Kinh Thánh hay nói về các Hội thánh, chúng ta chỉ đang tự cố gắng tìm biết về Đấng này. Và tôi muốn bạn hiểu rõ ràng những gì ta tìm biết được làm chúng ta kinh ngạc.

Chúng ta có hai chứng cớ về Đấng này.

• Một là vũ trụ Ngài đã tạo dựng. Nếu ta chỉ lấy chứng cớ này làm đầu mối, chúng ta chẳng những phải kết luận rằng Ngài là một nghệ sĩ đại tài (vì vũ trụ là một kỳ quan), nhưng mà còn rằng Ngài không có sự thương xót, và không phải là bạn của loài người (vì vũ trụ là một nơi nguy hiểm và khủng khiếp).

• Phần chứng cớ kia là Luật Đạo Đức mà Ngài đã đặt vào trí óc ta. Và phần này là chứng cớ tốt hơn, rõ rằng hơn phần kia, vì đây là tin tức từ bên trong. Bạn tìm biết về Thượng Đế bởi Luật Đạo Đức, hơn là từ vũ trụ tổng quát, cũng giống như bạn biết rõ về một người bằng cách nghe anh ta nói chuyện, hơn là bằng cách nhìn căn nhà anh ta xây. Bây giờ, từ chứng cớ thứ hai này chúng ta kết luận rằng Đấng ở sau vũ trụ rất để ý đến cách cư xử đúng đắn - công bình, không ích kỷ, can đảm, tin tưởng, thanh liêm và chân thật. Trong ý nghĩa đó, ta phải đồng ý với Cơ-đốc giáo, và một số những đạo khác, rằng Thượng Đế là “tốt lành”. Nhưng đừng đi quá nhanh - luật đạo đức không cho ta lý do để đề nghị rằng Thượng Đế “Tốt” trong cái nghĩa khoan dung, nhu nhược hay dễ thông cảm.

Luật Đạo Đức không có vẻ gì khoan dung đâu. Cứng rắn như đinh vậy. Luật Đạo đức bảo bạn phải làm đúng, và không cần biết để làm cho được, bạn phải chịu đau đớn, nguy hiểm hoặc khó khăn. Nếu Thượng Đế giống như Luật Đạo Đức, Ngài không nhu nhược đâu. Ở giai đoạn này không ích chi mà nói rằng khi bạn nói Thượng Đế “Tốt”, bạn muốn nói là Ngài có thể tha thứ, bạn đi nhanh quá. Chỉ một người mới có thể tha thứ. Và ta chưa đến giai đoạn một Thượng Đế có nhân cách - ta chỉ mới đến Thượng Đế là một sức mạnh, đằng sau Luật đạo đức và giống trí óc hơn là Giống bất cứ cái gì khác.

Nhưng có thể văn không giống một Người chút nào. Nếu đó là một trí óc không có nhân cách, thì không có nghĩa lý gì để xin Đấng này nương tay, hoặc tha cho bạn, cũng như không có nghĩa lý gì khi bạn xin bản cửu chương tha cho bạn khi bạn làm toán sai. Thế nào bạn cũng có đáp số sai. Và cũng không có nghĩa gì hết khi nói rằng nếu có một Thượng Đế như vậy - một đấng tốt lành tuyệt đối mà không nhân cách - bạn không thích Ngài và cũng không thêm bận tâm về Ngài. Vì chính ra một phần của bạn theo phe Ngài và thực sự đồng ý với sự không tán thành của Ngài đối với sự tham lam, lường gạt và bóc lột của con người. Có lẽ bạn muốn Ngài cho trường hợp của bạn là ngoại lệ, tha thứ cho bạn lần này, nhưng tận đáy lòng bạn, bạn biết rằng trừ phi sức mạnh đằng sau vũ trụ luôn ghê tởm những lối cư xử như vậy, thì Ngài không thể được gọi là tốt được. Mặt khác, chúng ta biết rằng nếu có một quyền lực tốt lành tuyệt đối hiện hữu, chắc chắn là quyền lực đó, ghét bỏ hầu hết những gì chúng ta làm. Đó là tình cảnh khó khăn của chúng ta. Nếu vũ trụ không bởi một quyền lực nào đó tốt lành cai quản, những cố gắng của chúng ta cũng sẽ chỉ vô vọng mà thôi. Nhưng nếu vũ trụ được cai quản bởi một quyền lực tốt lành tuyệt đối, mỗi ngày ta là kẻ thù của quyền lực tốt lành đó, và ngài mai cũng sẽ chẳng hơn gì, và vì vậy tình trạng của chúng ta cũng vô vọng nốt. Ta không thể bỏ đấng này qua một bên, ta cũng không thể gần đấng này được. Thượng Đế là Đấng an ủi duy nhất, Ngài cũng là Đấng đáng sợ. Đấng mà ta cần nhất và cũng là Đấng mà ta muốn trốn tránh nhất - Ngài là đồng minh duy nhất ta có thể nhờ cậy, và ta đã trở thành kẻ thù của Ngài.

Nhiều người nói như thể nhìn thẳng vào mắt của đấng tốt lành tuyệt đối là vui lắm. Họ cần phải nghĩ lại Họ chỉ đang đùa với tôn giáo. Đấng tốt lành thì hoặc là cái gì an toàn nhất hay là cái gì nguy hiểm nhất - tùy theo phản ửng của bạn. Và ta đã phản ứng sai lầm.


Bây giờ đến điểm thứ ba của tôi. Khi tôi chọn con dường lòng dòng để đến điểm chính yếu, không phải tôi muốn gạt gẫm bạn đâu. Tôi có lý do và lý do đó là Cơ-đốc giáo không có nghĩa lý gì hết cho đến khi bạn đối diện với những gì đang diễn tả. Cơ-đốc giáo khuyên người ta ăn năn và hứa sự tha tội. Vì vậy, theo tôi biết Cơ-đốc giáo không có gì để nói với những kẻ không nghĩ là họ cần được tha tội. Chỉ khi nào bạn nhìn nhận rằng có một luật đạo đức thật sự, và một sức mạnh đằng sau luật ấy, và bạn bè đã bẻ gãy luật này, gây hiềm khích với sức mạnh đó - chỉ khi nào nhìn nhận tất cả những điều này, thì lúc đó Cơ-đốc giáo bắt đầu nói chuyện với bạn. Khi bạn biết rằng bạn bịnh, bạn sẽ nghe lời bác sĩ. Khi bạn nhìn nhận rằng tình trạng của con người thật gần như tuyệt vọng, bạn sẽ bắt đầu hiểu những người Cơ-đốc đang nói gì. Họ giải thích tại sao ta lại lâm vào tình cảnh hiện tại, ghét bỏ sự tốt lành mà cùng một lúc yêu mến sự tốt lành. Họ giải thích tại sao Thượng Đế có thể có bộ óc không có nhân tính đằng sau luật đạo đức mà cũng là một Đấng đầy nhân tính. Họ cho bạn biết là những đòi hỏi của Luật Đạo Đức này, mà bạn và tôi không thể thỏa mãn được - đã được thỏa mãn thay cho chúng ta bằng cách nào, và Thượng Đế đã trở thành người như thế nào để giúp đỡ con người khỏi sự thịnh nộ của Ngài.

Đây là câu chuyện xưa lắm, và nếu bạn muốn biết rõ hơn bạn tìm hỏi những người có thẩm quyền kể cho bạn nghe, hơn là tôi. Tất cả những gì tôi làm là tôi muốn người ta đối diện với sự thật - tìm hiểu những câu hỏi mà Cơ-đốc giáo cho rằng có câu trả lời - và đây là những sự thật đáng sợ. Tôi ước là tôi có thể nói những gì dễ hơn. Nhưng tôi phải nói những gì tôi nghĩ là đúng. Dĩ nhiên tôi đồng ý rằng Cơ-đốc giáo là cái gì an ủi vô cùng về lâu về dài. Nhưng Cơ-đốc giáo không bắt đầu bằng sự an ủi, ngược lại bắt đầu bằng sự khiếp đảm như tôi diễn tả và không ích lợi gì hết, nếu ta đi thẳng đến sự an ủi, mà không qua sự khiếp đảm.

Trong tôn giáo, cũng như trong chiến tranh, hay bất cứ vấn đề nào khác, sự an ủi là điều mà ta không thể có được bằng cách tìm kiếm chính nó. Nếu bạn muốn tìm lẽ thật, có thể sau rốt bạn sẽ tìm sự an ủi. Nếu bạn chỉ muốn tìm sự an ủi, bạn sẽ không tìm thấy được sự an ủi, mà cũng không tìm được lẽ thật - có chăng là những gì như bong bóng và ước mơ hão huyền để rồi cuối cùng đi đến sự tuyệt vọng mà thôi. Phần đông chúng ta đã thấy những lầm lẫn về các ý nghĩ hão huyền về chính trị quốc tế trong thời tiền chiến. Đây là lúc chúng ta có thái độ như vậy đối với vấn đề tôn giáo.



bottom of page